Waarom 'menselijke' ChatGPT-Omni niet het belangrijkste probleem van OpenAI is

Zo verandert AI onze wereld nu al

Goedemorgen,

Maandagavond lanceerde OpenAI ChatGPT4-Omni, een chatbot die ‘terugpraat’. Critici noemen het griezelig dat de chatbot menselijk oogt. Maar volgens mij is dat niet het belangrijkste probleem van OpenAI.

De favoriete film van Sam Altman (de baas van OpenAI) is Her, waarin het hoofdpersonage verliefd wordt op zijn niet-fysieke AI-assistent. De invloed van deze film op het werk van OpenAI is duidelijk zichtbaar. Omni zucht, maakt grapjes en giechelt. Daarmee wordt het lastiger om onderscheid te maken tussen mens en machine. Chatbot ChatGPT, die al langer beschikbaar is, doet soms langer over de productie van een antwoord, waardoor het lijkt alsof de chatbot nadenkt.

Giechelen, peinzen, geinen en zuchten: het zijn activiteiten die we niet associëren met een computer. OpenAI maakt slim gebruik van antropomorfisme. Dat is het toedichten van menselijke eigenschappen aan een niet-menselijk object. Wie een glas water verdrietig noemt of een boekenkast als boos omschrijft, wordt (terecht) gek verklaard. OpenAI wil graag dat we de chatbot als mens zien, omdat we een mens sneller vertrouwen dan een computer. Dat is de les die Altman trekt uit Her.

Er is volgens mij nog een belangrijke reden waarom OpenAI graag verdoezelt dat Omni en ChatGPT computers zijn. Het verhult het feit er duizenden mensen in de AI-industrie werken, niet zelden in erbarmelijke omstandigheden. Werknemers in Kenia en andere lagelonenlanden filteren aanstootgevende teksten uit ChatGPT, krijgen daardoor last van psychische klachten en verdienen daarbij nog geen twee dollar per uur. Dat onthulde Time. Wie ChatGPT als mens ziet, vergeet dat er mensen aan ChatGPT werken. Soms zijn die mensen ook kinderen, onthulde Wired. De vergelijking met sweatshops is dan ook snel gemaakt.

Laten we niet vergeten dat Omni geen mens is, maar een computersysteem. Deze systemen vergen veel rekenkracht, wat een gigantische klimaatuitdaging oplevert. Het internet zorgt nu al voor 4% van alle CO2-uitstoot, evenveel als de luchtvaartindustrie. Dat wordt alleen maar meer, onder meer dankzij AI. Het trainen van ChatGPT-3, inmiddels niet meer in gebruik want verouderd, zorgde voor zo'n 500 ton CO2-uitstoot, evenveel als duizend auto's die duizend kilometer rijden. OpenAI, het moederbedrijf van ChatGPT, gebruikt in 2027 evenveel stroom als heel Nederland. Waarom zouden we wel last hebben van vliegschaamte, maar niet van AI-schaamte?

AI-systemen als ChatGPT maken gebruik van data. Die data haalt OpenAI van het internet, ook van extreemrechtse of ronduit racistische websites. Dat is problematisch. Ook maakt ChatGPT gebruik van het archief van The New York Times, zonder daarvoor te betalen. Daarom wordt OpenAI nu aangeklaagd door de New Yorkse krant. Als OpenAI zich schuldig maakt aan diefstal, is elke ChatGPT-gebruiker dan medeplichtig? Is er een jurist in de zaal die hier iets over weet?

Het roept in elk geval de vraag op: hoe intelligent is het massaal gebruik van generatieve kunstmatige intelligentie-tools als ChatGPT nou echt?

Als ChatGPT-Omni een vrouw moet voorstellen, dan is deze Jay-Z-parafrasering wel op z’n plaats: OpenAI heeft 99 problemen, maar dat hun chatbot menselijk oogt is er niet een van (of in elk geval: niet het belangrijkste probleem).

Klimaatuitdagingen, kinderarbeid en diefstal van intellectueel eigendom zijn veel urgenter. Het zijn thema’s waar ik me druk om maak en waar ik uitgebreid bij stil sta in het boek 'AI, voorbij de hype', dat op 30 mei uitkomt. Je bestelt het boek via deze pagina. Wil je in een lezing meer te weten komen over AI? Hier vind je meer informatie over mijn keynote over AI.

In ander nieuws…

• Linkedin probeert ons aan het gamen te krijgen. Je komt voor vacatures, je blijft hangen voor een kruiswoordpuzzel.

• Het is makkelijker dan ooit om deepfakes te maken. Dat is vast geen probleem, want maar de helft van de wereldbevolking gaat dit jaar stemmen.

• Over nepnieuws gesproken. TikTok is niet alleen het propagandakanaal van de Chinese overheid, maar voor Nederlandse jongeren ook de belangrijkste nieuwsbron.

• MIT heeft een prima stuk geschreven over de nieuwe ChatGPT, dat een fijn tegenwicht biedt aan alle hysterische berichten van juichende trendwatchers;

• Hoe duurzaam is het gebruik van kunstmatige intelligentie? Lost AI het klimaatprobleem op – of maakt het de uitdaging alleen maar groter? Die vraag beantwoord ik in 'AI, voorbij de hype' - en in dit voorproefje uit het boek.

• Nog een voorproefje: ChatGPT is de populairste en meest gebruikte generatieve AI-tool. Wat doen al die mensen met ChatGPT? En wat kunnen anderen daarvan leren? Ontdek hoe je effectief met AI werkt.

• Oké, nog eentje dan. Hoe verandert AI de arbeidsmarkt eigenlijk precies? Die vraag legde ik voor aan een aantal experts - en ik heb hun reacties voor je gebundeld.

• Amerika heeft te maken met een startupbubbel: iedereen noemt zich tegenwoordig founder. Dat doet denken aan deze geweldige sketch van Koefnoen, waarin de unicorns, decacorns en kipcorns je om de oren vliegen.

Fijne dag,

Aaron

PS: Wil je ook een keer iets delen of is je iets opgevallen dat anderen niet mogen missen? Laat het me weten. Deze nieuwsbrief stuur ik inmiddels naar meer dan 2.500 abonnees. Lees je deze nieuwsbrief met plezier? Support de nieuwsbrief dan door anderen er op te wijzen. Wil je meer weten over AI, digitale etiquette of slimmer werken? Op deze pagina vind je mijn lezingen.