Goedemorgen,
Ik word steeds vaker gevraagd om iets te vertellen over de minder mooie kanten van AI. Waar het schuurt, als het over AI gaat.
Want we kennen nu wel de verhalen over de ongekende mogelijkheden van AI, maar we zijn ook benieuwd wat de producenten van AI-tools ons liever niet vertellen.
Zoals:
AI-tools als ChatGPT zorgen voor veel CO2-uitstoot. Elke opdracht aan ChatGPT zorgt voor evenveel uitstoot als de productie van een plastic tas, de uitstoot van Google en Microsoft steeg de afgelopen jaren met zo’n tien procent en OpenAI heeft over twee jaar evenveel stroom nodig als heel Nederland.
AI-bedrijven betalen werknemers een hongerloon voor werk waar ze psychische schade door oplopen en hun leveranciers maken gebruik van kinderarbeid. De AI-industrie doet in dat opzicht denken aan de kledingindustrie, die gebruikmaakt van sweatshops.
Het is de vraag of kunstenaars, journalisten en schrijvers ooit betaald gaan worden voor het werk dat ze hebben gemaakt en door AI-tools als trainingsmateriaal gebruikt wordt.
Ook de gegevens van gebruikers van AI-tools worden niet goed beveiligd. Zoals WIRED het samenvat: “ChatGPT Has a Big Privacy Problem”
AI-systemen reproduceren vooroordelen in de data waarmee ze getraind zijn en vergroten zo de ongelijkheid in de maatschappij.
Ik denk dat ik niet overdrijf als ik zeg dat deze misstanden schrikbarend zijn. Dat brengt me op de belangrijkste vraag die we kunnen stellen over generatieve AI-tools, namelijk: is het ethisch verantwoord om tools als ChatGPT te gebruiken?
Deze vraag kan je pas beantwoorden als je bepaald hebt hoe zwaar je tilt aan klimaatverandering, mensenrechten, kinderarbeid, inclusie, auteursrecht en privacy.
Het zijn afwegingen die we allemaal voor onszelf moeten maken, net zoals we zelf bepalen of we stoppen met vlees eten of het vliegtuig nemen voor een vakantie of presentatie. Er bestaat immers niet zoiets als ‘universele ethiek’.
Laat AI een uitnodiging zijn om te bepalen hoe je je verhoudt tot deze issues. Zo is AI geen product, maar een proces.
Het onderstreept in elk geval het belang van alternatieve tools, die niet van OpenAI, Microsoft, Google en Facebook zijn en transparant zijn, minder belastend voor het milieu, niet gebruikmaken van kinderarbeid en de veiligheid van hun werknemers waarborgen. Die tools zijn vaak minder goedkoop, gebruiksvriendelijk of effectief.
Maar ja, dat is nou altijd het probleem met principes: ze kosten je iets. Duurzame kleding is duurder, de trein is minder snel dan het vliegtuig en havermelk is niet populair omdat het zo lekker is.
Misschien is dat wel de belangrijkste vraag over ChatGPT: welke principes hanteren we als we met AI werken? En wat mogen die ons kosten?
In ander nieuws…
De Verenigde Staten kozen voor Trump. Pas op voor duiders die claimen dat ze deze uitslag al voor de verkiezingen zagen aankomen, betoogde Casper Thomas treffend in het FD: “Op een mistige verkiezingsstrijd kun je moeilijk achteraf een stellige duiding plakken.” Maar toch: is de strijd beslist bij de podcasts die Trump wel en Harris niet gaf? “How Podcasts Became the New Battleground State”
Wat betekent Trump voor tech? Minder wetgeving, meer kansen cryptobedrijven (die minstens 100 miljoen in Trump investeerden), nog meer handelsoorlog met China (hallo ASML) en het is de vraag hoe de Amerikaanse overheid reageert op Europese wetgeving voor Amerikaanse tech. Komt Trump in actie tegen de volgende DSA/DMA-boetes voor Amerikaanse techbedrijven? En hoe groot wordt de invloed van engnek Musk?
Microsoft en VC Andreessen Horowitz lanceerden een manifest voor Open Source AI. Maar kan er zoiets bestaan als open source AI? Want AI draait immers om bergen data - waarom zou iemand die willen delen?
Hoe wordt AI gebruikt? Onderzoek toont aan: vooral voor het schrijven van teksten, analyseren van data en het samenvatten van meetings.
Onderzoek van BCG wijst in dezelfde richting. De impact van AI op kritieke bedrijfsprocessen bij corporates is tot nu toe: miniem.
AI is niet zozeer een product, als wel een proces. Dat betoog ik in mijn column voor Binnenlands Bestuur. Idealiter fungeert AI niet als een technische oplossing, maar als moment van reflectie.
Je kan AI gebruiken, zodat je geen wetenschappelijke artikelen meer hoeft te lezen. “Maar ik hou van artikelen lezen! Soms zie je één zinnetje in een paper en bouw je daar een hele nieuwe theorie op. Ik wil die kans niet verliezen door AI-samenvattingen." Felienne Hermans slaat de spijker op z’n kop in dit stuk.
ChatGPT wordt dagelijks door miljoenen mensen gebruikt maar toch geeft het bedrijf 10 miljoen dollar uit aan de website chat.com. Iets met branding, URL’s en vertrouwen in gebruikers.
De omzet van TikTok groeide tot 17 miljard in het eerste half jaar van 2024. Daarmee is het half zo groot als YouTube. En TikTok-founder Zhang Yiming is nu China’s rijkste man.
Comic Sans bestaat 30 jaar en het minst corporate font ter wereld is niet onopgemerkt gebleven. Zoals die keer dat CERN een 1 april-grap uithaalde en verkondigde dat alle communicatie vanaf nu in Comic Sans zou zijn.
Zo ziet Jupiter eruit (mooier dan je denkt)
Dat was leuk! Ik sprak vorige week bij CFO Magazine / CFO Community over AI en ethiek. En daar schreef Jan Bletz een mooi verslag over met tips voor CFO’s en andere mensen die graag zelf blijven nadenken. Over het belang van richtlijnen voor AI, een realistischer beeld van AI en de uitstoot van ChatGPT.
Fijne dag,
Aaron
PS: Wil je ook een keer iets delen of is je iets opgevallen dat anderen niet mogen missen? Laat het me weten. Deze nieuwsbrief stuur ik inmiddels naar meer dan 3.450 abonnees. Lees je deze nieuwsbrief met plezier? Support de nieuwsbrief dan door anderen er op te wijzen. Dat is de enige manier waarop deze nieuwsbrief kan groeien (en ik er nog meer tijd aan kan besteden). Wil je meer weten over AI, digitale etiquette of slimmer werken? Op deze pagina vind je mijn lezingen.